Bit Nedir?
Bitler eklem bacaklı ve kanatsız bir parazit türüdür. Yaşamını asalak olarak sürdürür. Yani hayatını üzerinde bulunduğu canlının kanını emerek devam ettirir. Açık havada ise yalnızca 2-3 gün canlı kalabilir. Uzun süre hayatta kalması için mutlaka başka bir canlıya ihtiyaç duymaktadır. Bu bitlerin pek çok çeşidi bulunmaktadır. Bunlarda en sık rastlananlar; vücut, kasık ve saç bitleridir. Saç bitlerinin hayatını devam ettirmesi için saçlı bir kafa derisi yeterlidir. Bu yazımızda saç bitlerinin nasıl oluştuğundan ve ne gibi belirtilere (şikayetlere) sebep olduğundan bahsedeceğiz.
Bitin genellikle hijyene dikkat etmeyen bireylerde oluştuğuna dair bir algı bulunmaktadır. Oysa bu son derece yanlıştır. Uygun ortam bulunduktan sonra kirli, temiz ayırt etmeksizin bit her bireyde bulunur. Bitler kan emerek yaşayan, asalak, gri renkli, böcek familyasından bir parazit türüdür. Yumurtalama yoluyla ürerler. Bu yumurtalara sirke adı verilmektedir ve yaklaşık on beş günde bit haline gelmektedir. Altı tane ayağı bulunan bitlerin uçma ve zıplama özelliği bulunmamaktadır. Onun yerine hızlı bir şekilde sürünerek hareket etmektedir.
Nasıl Oluşur?
Bitler bireyden bireye kolaylıkla geçerek yayılan bir parazit türüdür. Kafa derisinde yaşamasının yanı sıra kumaş gibi yüzeylerde yaklaşık otuz gün canlı kalabilir. Bu da demek oluyor ki bit sadece kişisel temas yoluyla değil parazitin bulunduğu yüzeye temas edilmesi ile de bulaşabilir. Bir tane bit yalnız başına yüz kırk tane sirke yumurtlayabilir. Bu sirkeler de on beş günde olgunlaşır ve böylece oldukça hızlı bir şekilde çoğalırlar. Kafa derisinde en sevdikleri yerler saçta kulak arkası ve ense kısmıdır. Bu parazitler kafa derisinde bulunurken yumurtaları olan sirkeler ise saç tellerine tutunmuş halde bulunmaktadır.
Nasıl Anlaşılır?
Bu parazitlerin bulaşması ile kişilerde ciddi boyutta kaşıntı şikayeti yaşanmaktadır. Özellikle saçta ense ve kulak arkasında sürekli bir kaşıntı hissi oluşmaktadır. Yumurtlama yöntemi ile çok hızlı olarak üreyen bu canlılar kısa sürede çoğalarak bütün saç derisini kaplayabilir. Kaşıntının önlenmesi söz konusu olmadığı için kişiyi toplumda zor durumda bırakabilen bir problemdir. Günümüzde üretilmiş şampuan vs gibi ürünlerle kolaylıkla temizlenebilir. Etkili bir ilaç için şampuan ya da spreyin içerisinde siklometikon ve dimetikon bulunmalıdır. Bu sayede kafa derisinde bulunan parazitler etkisiz hale getirilir. Etkisiz hale getirilen parazitlerin ince ve sık telli bir tarak yardımı ile saçlardan temizlenmesi gerekmektedir.
Nasıl Korunulur?
Oldukça kolay bulaşan bu parazitlerden korunmak için bu problemi yaşayan kişilerle yakın temastan kaçınılmalı ve şahsi eşyalar ortak bir şekilde kullanılmamalıdır. Ayrıca bit bulaşmış kişinin eşyaları sıcak suda bekletildikten sonra tekrar kullanıma uygun hale getirilmelidir. Ev, araba vs. gibi ortamlarda da detaylı temizlik yapılması önerilmelidir.